1. Cyprianus,
Ad Donatum, 6.
“Cerne tu itinera latronibus clausa, maria obsessa praedonibus” 2. Cyprianus,
Ad Demetrianam. 3.
“decrescit ac deficit in aruis agricola, in mari nauta, miles in castra” 3. Cyorianus,
Ep., 73. 10.
4. Jerome,
De Viribus Illustribus, 53.
5.
Donat, 6.
“Cruento horrore castrorum bella ubique diuisa. madet orbis mutuo san guine: et homicidium cum admittunt singuli, crimen est: virtus vocatur, cum publice geritur. inpunitatem sceleribus adquirit non innocentiae ratio, sed saevitiae magnitudo” 6.
De Habitu Viriginum, 11.
“ferrum esse ad cultram terrae Deus voluit, nec homicidia sunt idcirco facienda” 7.
De Bono Patientiae, 14.
“adulterium, fraus, homicidium mortale crimen est . . . nec post gestatem eucharistiam manus gladio et cruore maculatur.” cf. J. Helgeland, 154.
8. Ruinart,
Acta Martyrum p. Theodorici Ruinart opera ac studio collecta selecta atque illustrata (Paris, 1689; Ratisbon, 1859), 342, cf. Cadoux, 148.
9. Cyprianus,
Epistles, 39. 그는 이때 Clerinus라는 사람에 대해 언급하면서
“그의 숙부와 외숙이 한때 세속의 병영에서 군인으로 봉직했으나 하나님의 참된 영적 병사가 되어 그리스도를 고백함으로써 마귀를 타도하고 그들의 탁월한 수난을 통하여 주님의 종려나무와 면류관을 획득하였다”고 했다.
10. Helgeland는 키프리아누스의 군사 은유가 교회의 구조적 질서와 관계된 것이라고 하였다(Helgeland, 154).
11. Cyprianus,
Fort., 13.
12. Cyprianus,
Epistles, 8 (cf.,
ANF, Vol. v, 288), 36 (cf.
ANF, Vol. v, 315), 53 (
ANF, Vol. v, 337), 72 (cf.
ANF, Vol. v, 315), 53 (
ANF, 337), 72 (cf.
ANF, Vol. v, 385). Cyprianus의 이같은 metaphors들은 너무나 많다. 여기에서 소개한 예증들은 그 목록으로서의 의미보다는 몇 개의 예를 제시하는 뜻을 가질 뿐이다.
13. Cyprianus, Ibid., 8 (cf.,
ANF, Vol. V, 288), 24 (cf.
ANF, Vol. V, 302), 53 (cf.
ANF, Vol. V, 337-338), 55 (
ANF, Vol. V. 348).
14. Ibid., 10. cf.
ANF, Vol. V, 291.
15. Ibid., 6. cf.
ANF, Vol. V, 284.
16. Ibid., 24 (cf.
ANF, Vol. V, 302), 53 (cf.
ANF, Vol. V, 336), 55 (cf.
ANF, Vol. V, 347).
17. Cyprianus,
De Laude Martyrii, 10.
18. Cyprianus,
Epistles, 53. cf.
ANF, Vol. V, 337.
19. Ibid., 71. cf.
ANF, Vol. V, 379-380.
20. Ibid
., 72. cf.
ANF, Vol. V, 381.
21. Cyprianus,
De Mortalitate, 4.
22. Harnack,
Militia Christi, 41.
23. Jose Campany,
“Miles Christi en la espiritualidad de San Ciprian,” Collectanea San Paciano, Serie Theologica, I (Barcelon, 1956). cf. Jacques Fontain,
“Christians and Military Service in the Early Church,” Concilium, 7 (1965), 111.
24. Harnack, 1-10.
25. Bon,
Pat., 15-16. cf. Bainton,
“The Early Church and War,” 207-208에 본문이 영역되어 있다.
26.
De Mortalitate, 8.
27. Helgeland, 154.